Мінчук выйшаў на пратэсты, быў паранены светлашумавой гранатай, правёў пяць гадоў у калоніі, эміграваў у Польшчу і зараз мае патрэбу ў экстраннай падтрымцы.
Андрэй Папоў працаваў бляхаром і, як многія беларусы, выйшаў на мірны пратэст 9 жніўня 2020 года.
«Чэргі да выбарчых участкаў, бел-чырвона-белыя стужкі на заплечніках, людзі, якія не баяліся казаць услых, – узгадвае мінчук. – Усё гэта ўсяляла надзею на перамены. У выніку, замест нашага выбару, мы атрымалі тэрор».
Уначы 9 жніўня Андрэя параніла ў нагу і твар асколкамі светлашумавой гранаты. Мужчыне аказалі першую дапамогу дактары, але пад раніцу Андрэя схапілі сілавікі, збілі і вывезлі ў Жодзінскі ІЧУ.
«Мне зашылі нагу, але сілавікі ўдарылі па ране – пачалося запаленне, – узгадвае беларус. – Нас трымалі 72 гадзіны без абвінавачанняў і сувязі з роднымі; у выніку проста адпусцілі, таму што першыя тры дні суды не працавалі».
1 верасня 2020 года Андрэя паўторна затрымалі супрацоўнікі ГУБАЗіКу. Супраць яго распачалі крымінальную справу па ч. 2 арт. 293 КК РБ (удзел у масавых беспарадках), а 16 лютага 2021 года суд Заводскага раёна Мінска прыгаварыў яго да пяці гадоў пазбаўлення волі ў калоніі ўзмоцненага рэжыму.
«Я па поўнай выпрабаваў, што такое дыскрымінацыя па «палітычнай» прыкмеце: пастаянныя кайданкі падчас этапавання, камеры з перакрытымі вокнамі і дрэннай вентыляцыяй, душ раз у тыдзень на абмежаваны час», – дзеліцца Андрэй.
У Магілёўскай ПК-15 адміністрацыя ўзмацніла сегрэгацыю «палітычных»: забаранялі размаўляць і абменьвацца рэчамі з іншымі асуджанымі, абмяжоўвалі доступ да бібліятэкі, цэнзуравалі перапіску і званкі. За дапаможнік замежнай мовы можна было атрымаць штрафны ізалятар. Нягледзячы на працу на швейнай вытворчасці, аплата працы фактычна адсутнічала: у сярэднім каля аднаго долара за месяц.
30 красавіка 2025 года, поўнасцю адбыўшы тэрмін, Андрэй выйшаў на волю, уладкаваўся працаваць майстрам па рамонце адзення. Яму прызначылі прэвентыўны нагляд на два гады: «прафілактычныя лекцыі», начныя праверкі, абмежаванне перамяшчэнняў. Пазней распачалі новую справу за парушэнне нагляду.
«У турме я марыў, што выйду на волю і застануся ў Беларусі, была эйфарыя ад свабоды, адсутнасці калючага дроту, але яна скончылася за месяц: жыць у пастаянным страху было немагчыма, – кажа ён. – На гарызонце замаячыў новы тэрмін, таму я вырашыў з'язджаць».
13 верасня 2025 года Андрэй пакінуў Беларусь і праз два дні апынуўся ў Варшаве. Падаў дакументы на атрыманне міжнароднай абароны. Пакуль статус вызначаецца, беларус не можа афіцыйна працаўладкавацца. Ён здымае пакой і мае намер зарабляць, як толькі з'явіцца магчымасць, але зараз яму патрэбна падтрымка: мінімальныя зберажэнні скончыліся, неабходна аплачваць арэнду, рахункі і купляць ежу і прадметы першай неабходнасці.
«Я разумею, што мая гісторыя занадта тыповая, але зараз мне патрэбная дапамога, каб аднавіцца і пабудаваць жыццё без страху, – падкрэслівае беларус. – У мяне няма ніякіх звышзапытаў: быў бы дах над галавой, ежа і адзенне, пакуль мае дакументы на разглядзе».
Сума збору
€1950
€950 – арэнда жылля
€450 – прадукты харчавання
€550 – прадметы першай неабходнасці, сувязь і праезд