Украіна вачыма беларуса. «Гэтыя боты іншай канстытуцыі, разумееце?» (Частка 2)

Працягваем публікацыю серыі нарысаў пра Украіну ад беларускага рэпарцёра, які пабываў там напачатку года, — каб лепей разумець, чаму беларусам шкодзіць «стомленасць ад тэмы вайны» і як працуе ўзаемападтрымка ў украінцаў. Пачатак тут. 

Помнік княгіне Вользе, Кіеў. Фота аўтара

Кіеў, вуліца Дзесяцінная. Выпадковая размова з Наталляй, былой выкладчыцай, якая чаплялася да мінакоў на вуліцы.

— Можна пазваніць з вашага тэлефона? Гэта вельмі-вельмі важліва, калі ласка. Мой сеў.

Наталля дэманструе чорны экран тэлефона. Яна не выглядае як нехта, хто мог бы схапіць чужы тэлефон і збегчы. Атрымлівае жаданае, набірае нумар і хутка прамаўляе:

— Прабач, я чужога тэлефона. Ты яшчэ не купіла? О-о-о, дзякуй богу! Я не раздупліла. Памер нагі — 45. Так, ён звычайна бярэ 44, але трэба — 45. Ага. Дзякую, дарагая! Па-па!

Падтрымай беларускіх дабраахвотнікаў:

Беларусы на перадавой: патрэбная машына для дронаў і эвакуацыі	Беларускі дабраахвотнік мае патрэбу ў абароне: збор на шлем і бронепліты

Наталля вяртае тэлефон і расказвае сваю гісторыю.

— Мне ўжо ўсё абыякава, хай. Тры дні таму ў мяне выкралі мужа. Выкралі мужа, разумееш?

— Якім чынам?

— Я яму забараняла з дому самому выходзіць, але яму ўсё адно! Пайшоў у краму і не вярнуўся. Я тэлефаную — а тэлефон у спальні звініць. Ён яго пакінуў. Ведаеш, які ў яго рынгтон? Зараз уключу… А, тэлефон жа сеў. “Геть з України, москаль некрасівий”. І вось гэта — на ўсю спальню. Ён тэлефон не ўзяў з сабой. Удзень няма майго чалавека, увечары — няма, раніцай — няма…

Паліца ў краме, Кіеў. Фота аўтара

— Дык хто яго выкраў?

— Я*аныя ТЦК! Калі я пайшла ў тую ж краму, суседка сказала, што бачыла, як яго грузілі у бусік. Я не ўспрыняла. Прынцыпова! Ён мне не званіў жа. Ніхто мне не званіў. Я пайшла ў паліцыю і падала заяву аб знікненні чалавека. Заяву не прынялі. Сказалі, што трэба пачакаць яшчэ дзень… Ці колькі там…

— Дзе ён зараз?

— У вучэбцы ўжо. На шкаленні. Толькі праз два дні пазваніў. З чужога тэлефона. Задаволены! Нават спакойны.

— У сэнсе?

— Я яму казала — ты не мусіш ваяваць. Хай сынкі нардэпаў перадусім ваююць. Ты там нашто? З вагой 100 кг. Я табе забараняю! За-ба-ра-няю! Ну, і ён нават з хаты не выходзіў. Амаль. Яго шукалі, так. Участковы заходзіў. Я казала, што не ведаю, дзе ён. Пабрахаліся, разышліся, з тры месяцы не бачыла. А ён ў спальні сядзеў тым часам. Ну, вось яго, па выніку, на вуліцы і злавілі. Пэўна, пільнавалі…

Афішы ў Кіеве. Фота аўтара

— Дык што ён сказаў?

— Сказаў, што яму там зараз — нармальна. Што яму лёгка стала. Што яго задзяўбала хавацца ад войска. Што яму — адлягло. Адлягло яму, б*яць! А мне што тут рабіць? Я паўгады без працы. Мяне з вучэльні звольнілі.

— А чаму звольнілі?

— Бо я — такая сабе выкладчыца. Ну, што мне тут хаваць? Рэпетытарства — гэта мой максімум. З нармальнымі дзецьмі. А не ўсімі, каго ў гэтыя групы напхалі. А ён сёння папрасіў боты яму купіць прафесійныя. Не падабаюцца тыя, што там выдалі. Хтось параіў іншыя. Знаёмай з таго раёна перавяла грошы на карту і затупіла. Я сказала “44-ты”, і тут іду і прыгадваю: ён улетку купіў сабе кросы памерам 44 і з месяц не мог іх расхадзіць. Пальцы да крыві…. А гэтыя вайсковыя боты — ну іх жа хрэн расходзіш. Гэтыя боты іншай канстытуцыі, разумееце?

Фантан на Пейзажнай алеі, Кіеў. Фота аўтара

«Калі ў такіх умовах хтось упарта пячэ хлеб — значыцца, штось яшчэ працуе»

Кіеў, раён Андрэеўскай царквы. Вядомы ў вузкіх колах бар, дзе некалькі апошніх дзесяцігодзяў выпівае мясцовая багема. Шырокі выбар алкаголю, з ежы толькі чэбурэкі і хот-догі з лядоўні, аднак гэта нікога не засмучае. Багема даволі разнастайная — мастакі, паэты, кур’еры, прадаўцы з рынкаў, студэнты гуманітарных ВНУ.

Сяргей — частка тутэйшай экасістэмы, хаця не з’яўляецца ані мастаком, ані паэтам: ён працуе ў пажарцы на кіраўнічай пасадзе. Штодня пасля працы ён заходзіць ў гэты бар, рытуальна выпівае 100 грам віскі, запівае сокам, ахвотна размаўляе з выпадковымі людзьмі. Выдатна падтрымлівае размовы пра лінгвістыку і украінскія дыялекты, пра гісторыю СССР часоў Брэжнева. Выпіўшы, ён сыходзіць з нязменным жартам «Калі што — звані: мой нумар — 101».

— Як вы ўспрынялі 24 лютага?

— Першыя дні наогул не дужа памятаю. Не было часу стаяць-баяцца. Працавалі, як шалёныя. Вобласць гарэла, а мы — гасілі. Мы жылі ў пажарцы. Спалі па гадзіне-дзве на дзень. Навіны чытаць не паспявалі.

Мемарыял на месцы пахаванняў забітых ў Бучы каля кафедральнага сабора. Фота аўтара

— Што сабой уяўляў Кіеў тады?

— О, вы б яго не пазналі. Я ніколі не мог уявіць горад такім пустым. Крамы збольшага не працавалі. Вокны ўвечары не свяцілі. Дарэчы, а хочаце добрую гісторыю?

— Давайце.

— У нас была праблема з ежай. Мы тады жылі ж там, спалі на падлозе. Тое, што не спім — ну, гэта яшчэ можна было неяк перажыць. Адрэналін, усё такэ. Але хлопцы былі яшчэ і галодныя. Мы заехалі на хлебзавод. Бачу — працуюць. Заходзім на прахадную, запытваем: «А ці можна ў вас хлеба купіць?» Яны пытаюць: «А хто вы?». «Мы – пажарныя». Яны пачалі камусь званіць. Пасля кажуць: «Мы вам бясплатна дамо!» Адгрузілі ў разліку па адным бохане на два чалавекі. Я ледзь запхаў увесь набытак у машыну. І адчуў — хлеб… ну, ён гарачы, толькі спечаны. Даехаў — а ён і састыць не паспеў. Калі занеслі ў пажарку — водар гэты пайшоў паўз усе паверхі. Усе, хто там быў на той час, збегліся на пах. Дык вось, гэта быў той самы момант.

— Які?

— Момант упэўненасці, што мы вытрымайма. Не ўяўляеце, не. Не, вы не зможаце ўявіць, што з намі зрабіў у той момант той хлебны водар. Бо калі ў такіх умовах хтось упарта пячэ хлеб — значыцца, штось яшчэ працуе. І мы маем працаваць!

Аўто ў Кіеве. Фота аўтара

— Крутая гісторыя!

— Так. Звяртайцеся. У мяне такога багата. Хочаце, яшчэ штось пакажу?

Сяргей дастае тэлефон і ўключае запіс вайсковай прысягі. Шэрагі людзей «у пікселях» каля 5 хвілін зачытваюць тэкст. Мы глядзім відэа да канца.

— Гэта — сын мой сярэдні. Сам вырашыў пайсці да ТЦК. Ну, мы з маткай сказалі — якое б ты рашэнне ні прыняў, мы падтрымаем. Захочаш плыць цераз Цісу — набудзем матрас. Захочаш мабілізавацца — дакупім усё неабходнае. Мы цябе падтрымаем у любым выпадку. У любым. Праз дзень, як ён пайшоў, прыйшла позва ў паштовую скрыню. А тут у яго на тым тыдні была прысяга.

— Які раз вы праглядаеце гэтае відэа?

— Не ведаю. Разоў пяць-шэсць на дзень мінімум.

<< Папярэдняя частка

Працяг будзе…